اول سلام به شما عزیزان
قرار بود امشب گپ و گویی پیرامون علم و دانش داشته باشیم.
اگر در گوگل دنبال ترند جهانی حوزههای علم باشیم، به ۱۰ حوزه برمیخوریم که از مهم ترین آنها #محیط_زیست و تغییرات آب و هوایی، #انرژی، فناوریهای نانو، علوم کامپیوتر و #سلامت است که البته کووید ۱۹ نیز در ترند سال ٢۰٢۰ حضور دارد.
اخیرا توجه به مبدل های انرژی مثل سلول های خورشیدی، پیزوالکتریک ها (مبدل حرکت مکانیکی به جریان برق) ، ترموالکتریک ها (مبدل حرارت به جریان برق) و دیگر خانواده الکتروسرامیک ها بسیار مورد توجه است. چون این مواد به تولید انرژی پاک کمک میکنند.
حبس کربن دی اکسید و تبدیل آن به انرژی و کاهش آلودگی هم از جمله پروژه های تاپ جهانی است.
بیو مواد (مواد سازگار با جسم انسان یا حیوان) هم بسیار مورد توجه هستند، چون مشکلات مواد سابق جایگزین شده بجای عضوهای از دست رفته و دیگر کاربردها را ندارند.
مهندسی ژنتیک، هوش مصنوعی، کلان داده ها و... حوزههایی است که الان قدرت هر کشور را نه در بحث نظامی و سیاسی، بلکه در حوزه اقتصادی مشخص میکند.
توجه پژوهشگران برای رسیدن به دانش بنیادی نظیر فعالیت پژوهشگران علوم پایه و سپس توسعه و کاربردی کردن آن توسط پژوهشگران علوم دیگر یک چرخه لازم است.
اگر سنگ معدن استخراجی کشوری نظیر ایران که یک کشور معدنی است، صادر شود، بدون هیچ فرآوری، ارزآوری خاصی و برند شدن خاصی برای کشور ندارد. اما اگر سنگ معدن آهن، فرآوری شود و برود دست صنعت بعدی فرضا فولاد، حالا شمس فولاد برود دست صنایع آلیاژی، میشود آلیاژ، حالا برود دست صنایع سازنده آلیاژهای مقاوم و پیشرفته، میرود دست صنایع بعدی و همینطور زنجیره تولید گسترش می یابد و با هر زنجیره، اشتغال، برندسازی و... رخ میدهد. فروش فلان قطعه هایتک ایرانی در جهان هم ارزآوری بالاتر و هم برند شدن شرکت های ایرانی را در پی دارد.
پس ترور شخصیت های علمی که در شروع دانش بنیادی هستند، یعنی ضربه های محکم به سایر حلقه ها!
بی تفاوت از اهمیت توسعه دانش نگذریم. جنگ امروز، جنگ موشک نیست. جنگ دانش است. ما موبایل ایرانی نداریم، چون دانش ساخت قطعات و یا تجهیزات ساخت و آنالیز مواد و... را نداریم. چند میلیون بابت آیفون میدهیم. تحریم هم میشویم! اقتصادمان هم هر روز در کنار این عوامل و همچنین سیاست گذاری های اشتباه، رانت ها و... ضربه میخورد.
یادمان باشد که ایران با این اقلیم وسیع و مسائل زیست محیطی جهانی و.... حتما باید در تامین نیازهای آینده اش خودکفا باشد.
چه بخواهیم یا نخواهیم ایران در منطقه ای قرار دارد که از لحاظ انرژی و مواد معدنی موقعیت عالی دارد. بنابراین عدم دستیابی به دانش های تولید مواد پیشرفته یعنی فقط اقتصاد متکی به صادرات ماده خام یا دانش خام و این کمکی به کشور نمیکند.
جدای این بحث همیشه جنگی بین افراد است که قطعه شما خب کاربرد ضد انسانی دارد و برای جنگ است. مثال ساده بگویم برخی از الکتروسرامیک ها هم میتوانند فرکانس مخابراتی را تشدید کنند که شما فرکانسهای موبایل و... خود را عالی دریافت کنید و هم میتوانند رادارگریز باشند و بروند درشاخه کاربرد نظامی. پس کلیت دانش ضد انسانی نیست، اما جنگ روانی علیه کشورهایی نظیر ما، جامعه ما را از بخش اعظم و مفید این قطعات محروم میکند.
بارها ویزای مهندسین مواد و... رد شده، چرا؟ آیا ما دانشمند هسته ای هستیم؟ نه؟! پس از خودمان بپرسیم چرا نمیخواهند ما مطالعه و تولید کنیم؟
دانش امروز قدرت هر کشور است. خودمانیم شما کفش کوهنوردی فلان برند تهیه شده با فلان مواد نانو شده و... خارجی تهیه میکنی، از استفاده اش لذت میبری. برند آن کفش نه، کیفیت آن کفش شما را مجذوب خودش میکند. رسیدن به آن کیفیت در کشور ما موانع بسیار دارد. موانع سیاسی و.. اش را کنار بگذارم. دانش آن هم بسیار مهم است. پس دانش و دانشمندان هر کشوری برایش ارزشمند است. مراقب جنگ روانی رسانه باشیم، و مراقب باشیم نگوییم درس و مشق و تحقیق بهدرد نمیخورد.